18 września rozpoczęła się 11 edycja spotkania wymiany doświadczeń o diagnostyce stanu nawierzchni oraz zarządzaniu utrzymaniem (Erfahrungsaustausch ZEB & Erhaltungsmanagement – Exchange of experience ZEB and Maintenance Management) w Darmstadt. Podczas pierwszego dnia spotkania poruszono tematy ściśle związane z aktualnymi problemami w efektywnym zarządzaniu infrastrukturą.
Uczestników spotkania przywitała dr Barbara Boczek – Dyrektor Departamentu Budownictwa miasta Darmstadt. Tradycyjnie dyskusję merytoryczną swoim wystąpieniem otworzył dr Sławomir Heller, który podkreślił, że w XXI wieku Asset Management ma stanowić odpowiedź w obliczu rosnących braków kapitału przeznaczonego na utrzymanie infrastruktury drogowej. Asset Management to też sposób na lepszą organizację i efektywniejsze wykorzystanie dostępnych zasobów kadrowych w administracji, oraz sprawne planowanie strategiczne i operacyjne, transparentność i publiczną akceptację w zarządzaniu infrastrukturą drogową.
Digitalizacja w zarządzaniu infrastrukturą
Roland Degelmann z Mnisterstwa Budownictwa, Polityki Mieszkaniowej i Transportu, w swoim wystąpieniu „Wytyczne Asset Management dla Bawarii”, poruszył kwestie rozwijającej się w procesach zarządzania infrastrukturą digitalizacji m.in. poprzez wprowadzanie modelu BIM (Building Information Modeling). Wielokrotnie podkreślano znaczenie szerokiego dostępu do danych i lepszej współpracy wewnątrz instytucji zarządzających. Jest to jednak ogromnym wyzwaniem stojącym aktualnie przed kadrą zarządzającą.
Przedstawiciele KPMG AG – Nina Kiehne i Juan Carlos Klug, pokazali efekty opracowywanych wytycznych dla Federalnego Ministerstwa Budownictwa, w których skoncentrowano się na sposobach efektywnego zarządzania dużymi projektami infrastrukturalnymi. Nawiązano również do roli BIM jako metody do skuteczniejszej komunikacji, kooperacji i kolaboracji w dużych projektach, jakimi są również projekty infrastruktury drogowej.
Chińskie podejście do zarządzania infrastrukturą drogową
W tym roku do Darmstad zawitała również delegacja z Chin. Przedstawiciel Pavement Presentation Center JSTI Group (Nanjing), dr Junquin Zhu zaprezentował aktualną sytuację w zakresie rozwoju diagnostyki stanu nawierzchni w Chinach. Omówił także metod zarządzania stanem, wykorzystywane w Chinach. W tym zakresie chińscy zarządcy dróg stoją przed naprawdę dużym wyzwaniem. Długość sieci dróg szybkiego ruchu (DSR) wynosi 140 000 km. Dla porównania, w Polsce sieć DSR wynosi około 3470 km.
Przedstawiciel JSTI, przytaczając przykłady dla prowincji Jiangsu (ok. 4000 km DSR), wskazał najważniejsze wskaźniki stosowane przy ocenie stanu nawierzchni, cykle diagnostyczne oraz problemy, z jakimi mierzą się chińscy zarządcy dróg.
“Wdrożenie Asset Management nie będzie skuteczne bez nowoczesnego podejścia do zarządzania zabiegami utrzymaniowymi”
Marcel Zembrot (reprezentujący Ministerstwa Transportu Badenii-Wittembergii) oraz Henning Balck (Heller Ing.-GmbH) przedstawili koncepcję „Maintanance Management 4.0” jako symbol ostatniej z faz rozwoju industrialnego zwanego „Interconnected/Networking”. W Badenii-Wittembergii implementowany jest tak zwany „Interconnected management system”, wspierany takim oprogramowaniem, jak OnKo3 i hiATLAS. Wdrażana jest także diagnostyka dróg dla pieszych oraz ścieżek rowerowych.
Nowe podejście do zarządzania utrzymaniem dróg
Nie zabrakło również omówienia podejścia stosowanego w Polsce. Agnieszka Kowalewska z Zarządu Dróg Wojewódzkich w Olsztynie przedstawiła uczestnikom pomysł na innowacyjne połączenie podejścia operacyjnego i strategicznego w zarządzaniu utrzymaniem dróg (PMS).
Klasyczne PMS w modelu jakościowym był nieefektywny m.in. ze względu na stosowanie teoretycznego modelu degradacji oraz założenie niezmienności odcinków jednorodnych w całym horyzoncie analizy. Nowe podejście oparte jest na obserwacji procesu degradacji na rzeczywistej analogicznej sieci referencyjnej. Zastosowanie wirtualnych kampanii pozwala na typowanie odcinków utrzymaniowych wielokrotnie w całej perspektywie analizy. Co więcej, oparcie analiz na wielkościach stanu (fizyczne wielkości jak np. jak wyrażone w mm głębokości koleiny), a nie jak w klasycznym podejściu na ocenach parametrów diagnostycznych. Przedstawione wyniki wskazują jeszcze na konieczność usprawnienia procesu analizy w obszarze wyceny kosztów jednostkowych poszczególnych zabiegów utrzymaniowych.
Jak zarządzać niewiadomym? – Risk Management
Gościem specjalnym spotkania był Prof. dr Stefan J. Bald z Uniwersytetu Technicznego w Darmstadt. Prof. dr Stefan J. Bald przedstawił spojrzenie akademickie na różnice pomiędzy „wyżynami” strategii i „nizinami” taktyki, jednym słowem pomysły na radzenie sobie z nieprzewidywalnymi zdarzeniami. Prof. Bald odniósł się tym samym do szeroko komentowanej potrzeby coraz szerszego stosowania metod zarządzania rysikiem (Risk Management). Została przez niego również opisana koncepcja tak zwana „unknown unknowns”, czyli analiza ryzyka, którego nie da się przewidzieć ani zdefiniować. Ta koncepcja podpowiada zarządcom: „zamiast myśleć o przyczynach zdarzeń, instytucje i przedsiębiorstwa powinny być przygotowane na ich efekty, nawet jeśli przyczyna tych zdarzeń jest trudna do przewidzenia”.
Pierwszy dzień konferencji zwieńczyła debata panelowa moderowana przez Prof. Markusa Stöcknera z Wyższej Szkoły Technicznej w Karlsruhe – Technika i Gospodarka, przewodniczącego komisji AA 4.1 Zarządzania Infrastrukturą Drogową FGSV. Udział w debacie wzięli: Roland Degelmann, Alexander Buttgereit (przedstawiciel Zarządu Dróg Miejskich w Münster), Marcel Zembrot oraz Sławomir Heller. Podczas dyskusji poruszono tematy niewystarczającego systemu edukacji w dziedzinie Asset Management, która bazuje na informacjach m.in. z diagnostyki stanu nawierzchni. Dyskutowano pozytywy wdrożenia Road Asset Management w mieście Münster oraz digitalizacji procesów decyzyjnych wprowadzanych w Bawarii. Omawiano również oczekiwania środowisk technicznych do bycia uwzględnianymi w zarządzaniu z prawdziwego zdarzenia, a tym samy słuchanymi przez środowiska polityczne.
Podkreślano również, że właścicielami sieci drogowej są obywatele, a zarządcy powinni w ich imieniu racjonalnie dysponować zasobami. W przyszłości komunikacja z lokalnym społeczeństwem i zapoznaniem z jego potrzebami powinna stanowić priorytet dla zarządców infrastruktury drogowej.